Abstract:
Мақалада Juniperus sabina L. эфир майынан бөлiнiп алынған монотерпеноид
сабинолдың Оверманұң қайта топтастыру реакциясымен аллил амин туындысын алу жолы
келтiрiлген. Триазол және несепнәр қосылыстарын дайындау үшiн бастапқы қосылыс ретiнде
пайдаланған сабинол негiзiндегi аллил аминнiң толық спектрлiк мәлiметтерi ( 1 H және 13 C
ЯМР, екi өлшемдi 1 H - 1 H COSY, HSQC, HMBC) сипатталған. Бастапқы амин, кетон және 4-
нитрофенил азид сияқты қол жетiмдi құрылыс блоктарынан үш компоненттi реакция арқылы
триазолдар синтезi орындалды. Несепнәр синтезi амин мен гексил изоцианаты әрекеттесу
арқылы жүзеге асырылды. Реакция өнiмдерi 50% -дан астам шығуымен оқшауланып,
олардың құрылымы заманауи физика-химиялық талдау әдiстерiнiң көмегiмен дәлелдендi.
Алынған жаңа триазолдар мен уреид қосылыстарының цитоуттық, қатерлi iсiкке қарсы,
ангидраза, тирозиназа, бутирилхолинестераза және дипептил пептидаза ингибирлеу сияқты
белсендiлiктерi анықталды.
