Abstract:
Кобальт-сирек кездесетiн металл және оларға бай кен орындары қазiргi уа˚ытта
азайғаны мәлiм. Металдық кобальтты өнеркәсiптiк алудың негiзгi көзi-мыс-никель кендерi,
мұнда кобальт қоспа ретiнде жүредi . Бұл кендi қайта өңдеу өте күрделi және кен құрамына
байланысты пиро - және гидрометаллургиялық әдiстердi қолданады. Нәтижесiнде құрамында
мыс (II), қорғасын (II), висмут(III) иондары бар кобальт және никель хлоридтерiнiң ерiтiндiсi
алынады. Кобальтты серiктес қоспалардан тазарту үшiн экстракция әдiсiн кеңiнен қолданады.
Экстракциялық әдiстер гидрометаллургияда, сирек металдар технологиясында және аса таза
заттарды алуда, сондай-ақ аналитикалық химияда кеңiнен қолданылады. Осыған қарамастан,
олардың бiрқатар кемшiлiктерi бар, олардың бiрi - өрт қаупi бар және улы органикалық
ерiткiштердi қолдану, сондықтан улы компоненттердi үдерiстерден алып тастауға бағытталған
жұмыс шарттары қолданылады Бұл мәселе сұйық улы органикалық экстрагенттердi жеңiл
балқитын реагенттерге ауыстыру жолымен жүзеге асырылады.
Кобальт(II)-нiң экстракциясы сулы ерiтiндiлерден стеарин қышқылының балқымасымен
жүзеге асырылды. Экстракция процесiнiң физика-химиялық негiздерi зерттелiп, нәтижелердi
практикалда қолдану мүмкiндiктерi қарастырылды. Кобальт(II)-нiң жеңiл балқитын
органикалық экстрагенттермен қатты экстрактiлерi алынды, олар стандартты үлгiлерге
қойылатын: таралудың бiртектiлiгi, құрамы талданатын үлгiлерге жақындығы және бiрнеше
жыл бойы құрамының тұрақты сақталуы жағынан барлық талаптарды қанағаттандырады.
